جهت‌گیری‌های کلان در سیاست خارجی دولت‌های رانتیر در ایران

چکیده در نظریه­های علوم سیاسی و روابط بین­الملل، دولت رانتیر به دولتی اطلاق می­شود که تمام یا بخش اعظم درآمدهای خود را از طریق منابع خارجی، فروش منابع زیرزمینی و دریافت کمک از بیگانگان بدست می­آورد. فرض اصلی ما در نگارش مقالۀ حاضر این بود که چنین دولت­هایی همانطور که دارای سیاست داخلی ویژه­ای هستند احتمالامی­بایست دارای نوع خاصی از سیاست خارجی باشند. بر همین اساس ایران را به عنوان نمونه از سال 1357 تاکنون به عنوان مورد تجربی برگزیدیم و تمرکز خود را بر روی نفت به عنوان مهمترین کالای رانتی آن قرار دادیم و با این سوال کار خود را آغاز کردیم که درآمدهای حاصل از رانت نفت چه تاثیری بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران داشته است؟در پاسخ به این سؤال با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی با بررسی داده­ها موجود به این امر دست یافتیم که درآمدهای رانتی حاصل از نفت عامل اصلی بین­المللی­گرایی و آرمان گرایی در سیاست خارجی ایران بوده و آن را از انزواگرایی، اقتصادگرایی و واقع گرایی دور کرده است